VIẾT ÄÚNG CHÃNH TẢ: KHÔNG DỄ MÀ CŨNG DỄ! |
周日, 2012年 02月 19日 17:16 |
Má»™t trong những lá»—i khá phổ biến trong bà i là m của há»c sinh, sinh viên hiện nay là viết sai chÃnh tả. Äiá»u nà y có cả nguyên nhân chủ quan lẫn khách quan. Chủ quan, là do há»c sinh chÆ°a được rèn luyện đầy đủ vá» kỹ năng viết đúng chÃnh tả, bản thân lại thiếu ý thức “tá»± trang bị†vốn chÃnh tả cho mình. Khách quan, là do chữ quốc ngữ được xây dá»±ng theo những nguyên tắc của chữ viết ghi âm, do váºy, mặc dù vá» cÆ¡ bản, chÃnh tả của tiếng Việt hiện đại đã được thống nhất trên toà n quốc nhÆ°ng bởi cách phát âm ở từng vùng, từng địa phÆ°Æ¡ng có khi rất khác nhau nên xảy ra tình trạng phát âm thế nà o ghi ra thế nấy. NgÆ°á»i miá»n Nam, miá»n Trung thÆ°á»ng lẫn lá»™n hai thanh há»i / ngã, các phụ âm cuối –C / -T, -N / -NG…, ngÆ°á»i miá»n Bắc thÆ°á»ng lẫn lá»™n các phụ âm đầu TR- / CH-, S- / X- … cÅ©ng chÃnh là vì trong phát âm đã không có sá»± phân biệt rõ rà ng các thanh, các âm vừa dẫn. ChÃnh tả, đó là “cách viết chữ (tả) được coi là chuẩn ( chÃnh )†(Từ Ä‘iển tiếng Việt, NXB Khoa há»c xã há»™i, HN, 1988). Mặc dù trong cách viết ấy có thể còn nhiá»u chá»— bất hợp lý ( và dụ: trong chữ quốc ngữ, cùng má»™t phụ âm, có khi viết là NG-, có khi viết là NGH-, chẳng hạn: NGỦ NGHÊ, hoặc cùng má»™t phụ âm, có khi viết là C-, có khi viết là K-, có khi viết là Q-, chẳng hạn: CŨ KĨ, QUE v.v. ), nhÆ°ng ngà y nà o cá»™ng đồng sá» dụng chữ quốc ngữ của chúng ta còn chÆ°a có sá»± thống nhất cải tiến những bất hợp lý đó thì ngà y nấy chÃnh tả hiện hà nh vẫn phải được tuân thủ. Viết đúng chÃnh tả không chỉ là biểu hiện của má»™t trình Ä‘á»™ văn hoá nhất định mà còn là biểu hiện của ý thức tôn trá»ng cá»™ng đồng, của lòng yêu quý tiếng nói dân tá»™c. Äã có má»™t giai thoại vui quanh việc viết sai chÃnh tả má»™t chữ trong má»™t câu thÆ¡ của nhà thÆ¡ NG. B. : “ Äêm đêm binh lÃnh tiá»…u quanh thà nhâ€. Khốn ná»—i, thay vì tiá»…u (dấu ngã, tức tuần tiá»…u) ngÆ°á»i ta đã in thà nh tiểu (dấu há»i, nghÄ©a là gì, chắc các bạn Ä‘á»u đã hiểu) ! Tháºt vô cùng tai hại ! Mà chỉ là má»™t sÆ¡ suất không đâu, phải không các bạn ? NgÆ°á»i viết bà i nà y sinh trưởng ở miá»n Trung nên hồi còn là há»c sinh trung há»c đệ nhất cấp ( báºc trung há»c cÆ¡ sở hiện nay ) cÅ©ng là má»™t “chuyên gia†viết sai chÃnh tả. Sau đó, nhá» bị “ quê độ†vá» chÃnh tả, phải kiếm mua má»™t cuốn từ Ä‘iển tiếng Việt vá» là m sách gối đầu giÆ°á»ng, gặp đâu tra đó cho đến khi nhá»› chắc, chữ nà o hay quên thì ghi riêng ra má»™t cuốn sổ tay để là m “kinh nháºt tụngâ€, nhá» váºy chỉ sau má»™t năm há»c, há»i/ ngã đã tÆ°Æ¡ng đối phân minh, ná»/ngá», cá»/tỠđã đâu ra đó. Tháºt sung sÆ°á»›ng vô cùng ! Từ “ kinh nghiệm bản thân†, ngÆ°á»i viết bà i nà y má»›i dám khẳng định rằng: viết đúng chÃnh tả, không dá»… mà cÅ©ng dá»… ! Vấn Ä‘á» là ở bản thân có quyết tâm không. Äể khắc phục những lá»—i vá» chÃnh tả, trÆ°á»›c hết, cÅ©ng nhÆ° muốn chữa bệnh, bạn cần phải định bệnh, nghÄ©a là phải biết rõ mình hay mắc phải những loại lá»—i chÃnh tả nà o để có hÆ°á»›ng táºp trung chữa đúng loại lá»—i ấy. Có thể dá»±a và o nháºn xét của thầy cô trên bà i táºp là m văn của bạn. Sau đó, hãy trang bị cho mình và i cuốn cẩm nang dùng cho việc tá»± chữa lá»—i chÃnh tả. Xin giá»›i thiệu vá»›i bạn những cuốn dá»… tìm: Từ Ä‘iển chÃnh tả tiếng Việt do Hoà ng Phê chủ biên, NXB Giáo dục, 1988 (cuốn nà y được tái bản nhiá»u lần ), Chữa lá»—i chÃnh tả cho há»c sinh của Phan Ngá»c ( NXB Giáo dục, HN,1982), Mẹo luáºt chÃnh tả của Lê Trung Hoa (Sở Văn hoá và Thông tin Long An XB,1984)… Nếu bạn đã có sẵn má»™t cuốn từ Ä‘iển tiếng Việt (của NXB Khoa há»c xã há»™i hay của NXB Giáo dục là tốt nhất ) thì dùng nó thay cho từ Ä‘iển chÃnh tả cÅ©ng được, chỉ hÆ¡i bất tiện trong việc tra cứu do dung lượng lá»›n mà thôi. Thế là đã có bá»™t để bạn gá»™t nên hồ rồi đó. Giá» thì bạn hãy ghi nhá»› các mẹo luáºt nà o liên quan đến những lá»—i chÃnh tả mà bạn thÆ°á»ng hay mắc phải (đã được các nhà nghiên cứu nêu trong sách ) rồi váºn dụng ngay Ä‘i ( đừng há»c hết các mẹo luáºt mà ngán và rối, nên nhá»› sách được soạn cho nhiá»u đối tượng mà má»—i ngÆ°á»i lại chỉ mắc má»™t số lá»—i chÃnh tả nhất định; từng thá»i kỳ, chỉ nên táºp trung giải quyết má»™t số loại lá»—i, Æ°u tiên cho những chữ thÆ°á»ng dùng ) và hãy kiểm tra bằng từ Ä‘iển khi cảm thấy bán tÃn bán nghi …. ( Bạn cÅ©ng có thể tìm thấy các mẹo luáºt nà y trong những cuốn giáo trình Tiếng Việt thá»±c hà nh dà nh cho sinh viên giai Ä‘oạn 1 ( Äại há»c đại cÆ°Æ¡ng ) gần đây được xuất bản khá nhiá»u. Và , nhÆ° đã nói, nên có má»™t cuốn sổ tay dà nh để ghi những chữ mà mình hay mắc lá»—i, tóm tắt các mẹo luáºt để thÆ°á»ng xuyên xem lại . CÅ©ng cần nói thêm, để việc ghi nhá»› chÃnh tả được bá»n, và há»— trợ cho việc dùng từ chÃnh xác, bạn nên táºp phân biệt chÃnh tả dá»±a và o sá»± phân biệt nghÄ©a của những cặp từ đồng âm, gần âm, và dụ: ngủ – dấu há»i là từ chỉ trạng thái ý thức tạm ngừng, trái nghÄ©a vá»›i “thứcâ€, còn ngÅ© - dấu ngã là từ có các nghÄ©a “số nămâ€, hay trong các kết hợp “hà ng ngÅ©â€, “đội ngÅ©â€â€¦ ; da – viết D- vá»›i các nghÄ©a có liên quan tá»›i “ da thịtâ€, trong “da diếtâ€, “ma daâ€, “cây daâ€, còn gia – viết G/- trong các trÆ°á»ng hợp còn lại, vá»›i các nghÄ©a là “nhà †(vd. gia súc), chỉ “ngÆ°á»i có há»c vấn, chuyên môn†(vd. chuyên gia), là “thêmâ€(vd. gia vị), v.v. Äể nắm chắc nghÄ©a, bạn hãy tra từ Ä‘iển tiếng Việt (nếu có cả từ Ä‘iển Hán – Việt thì cà ng tốt ). Và , nếu bạn có Ä‘iá»u kiện tiếp xúc thÆ°á»ng xuyên vá»›i má»™t ngÆ°á»i phát âm chuẩn vá» má»™t số mặt nà o đó, chẳng hạn ngÆ°á»i Hà Ná»™i có sá»± phân biệt rất rõ hai thanh há»i / ngã, các vần có âm cuối –N / -NG, -C / -T, thì bạn hãy tranh thủ phân biệt và ghi nháºn chÃnh tả qua phát âm của há», đỡ công tra cứu ! Ngoà i ra, để viết đúng chÃnh tả - nhất là đối vá»›i các trÆ°á»ng hợp mà chuẩn chÃnh tả hiện nay chÆ°a rõ, cách viết tên riêng tiếng Việt và không phải tiếng Việt, cách phiên thuáºt ngữ tiếng nÆ°á»›c ngoà i ra tiếng Việt - bạn còn phải nắm chắc các quy định vá» chÃnh tả tiếng Việt và vá» thuáºt ngữ tiếng Việt, quy định tạm thá»i vá» viết hoa trong sách giáo khoa và trong văn bản của ChÃnh phủ và Văn phòng ChÃnh phủ (cụ thể là : “Quy định vá» chÃnh tả tiếng Việt và vá» thuáºt ngữ tiếng Việt†ban hà nh kèm theo Quyết định số 240/QÄ ngà y 05-3-1984 của Bá»™ trưởng Bá»™ Giáo dục, áp dụng cho các sách giáo khoa, báo và các văn bản của ngà nh giáo dục; “Má»™t số quy định vá» chÃnh tả trong sách giáo khoa cải cách giáo dục†do Ủy ban Khoa há»c xã há»™i Việt Nam và Bá»™ Giáo dục cùng thông qua tại Hà Ná»™i ngà y 30 tháng 11 năm 1980; “Quy định tạm thá»i vá» viết hoa tên riêng trong sách giáo khoa, ban hà nh kèm theo Quyết định số 07/2003/QÄ-BGDÄT ngà y 13/3/2003 của Bá»™ trưởng Bá»™ Giáo dục và  Äà o tạoâ€; “Quy định tạm thá»i vá» viết hoa trong văn bản của ChÃnh phủ và Văn phòng ChÃnh phủâ€, ban hà nh kèm theo Quyết định số 09 1998/ QÄ â€“ VPCP ngà y 22 tháng 11 năm 1998 của Bá»™ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng ChÃnh phủ)*. Chúc các bạn sá»›m cÆ°á»i khà : “Chữa lá»—i chÃnh tả tiếng Việt, kể ra thì … chẳng khó!â€â€¦ 07 – 02 – 1998 *Äến nay (2011) đã có thêm má»™t số quy định má»›i liên quan đến chÃnh tả. Xin tham khảo ở: http://hcmup.edu.vn/index.php?option=com_content&view=article&id=4106%3Avit-hoa-trong-vn-bn-hanh-chinh&catid=2345%3Atham-kho&Itemid=4103&lang=vi&site=134 |