Chose Language

Vietnamese-VNEnglish (United Kingdom)

Chose Site


Phòng Khoa há»c Công nghệ & Môi trÆ°á»ng - Tạp chí Khoa há»c
  

Tạp chí Khoa há»c - ÄHSP TP.HCM

Album hình

LIÊN KẾT

Khám phá những bí ẩn của thế giá»›i không gian Ä‘a chiá»u PDF Print E-mail
Monday, 04 April 2011 02:46

Khám phá những bí ẩn của thế giá»›i không gian Ä‘a chiá»u

Trên thế giá»›i, đã có khá nhiá»u ngÆ°á»i kể lại, hỠđã được nhìn thấy Ä‘Ä©a bay, đã gặp gỡ vá»›i ngÆ°á»i hành tinh khác, cÅ©ng có trÆ°á»ng hợp má»™t số ngÆ°á»i bị mất tích má»™t cách bí ẩn và được gán cho là đã bị ngÆ°á»i hành tinh khác bắt cóc. CÅ©ng không ít ngÆ°á»i cho rằng, hỠđã "linh cảm" má»™t Ä‘iá»u gì đó sẽ xảy ra trong tÆ°Æ¡ng lai, và Ä‘iá»u đó đã xảy ra đúng nhÆ° hỠđã "linh cảm" trÆ°á»›c.

Khoa há»c đã nhìn nhận và giải thích các vấn Ä‘á» này nhÆ° thế nào? Trong khuôn khổ bài báo này, chúng tôi giá»›i thiệu các lí giải của má»™t số nhà khoa há»c trên thế giá»›i để bạn Ä‘á»c tham khảo.

Không gian 4 chiá»u

NhÆ° đã biết, không gian chúng ta Ä‘ang sống là không gian ba chiá»u. NhÆ°ng để giải thích các vấn Ä‘á» trên, các nhà khoa há»c cho rằng không gian có thể có nhiá»u hÆ¡n ba chiá»u (bốn chiá»u, năm chiá»u...). Những ngÆ°á»i đã gặp được ngÆ°á»i hành tinh khác có liên quan đến má»™t năng lá»±c đặc biệt, giúp há» Ä‘i vào thế giá»›i không gian bốn chiá»u bí ẩn, vì thế hỠđã nhìn thấy những hình ảnh mà ngÆ°á»i khác không nhìn thấy được.

Theo các nhà khoa há»c, bá»™ não của con ngÆ°á»i bình thÆ°á»ng không thể tưởng tượng được không gian bốn chiá»u. Äiá»u này có thể được giải thích nhÆ° sau: Chúng ta hãy giả thiết là có các sinh vật sống ở không gian hai chiá»u (sống trên má»™t mặt phẳng). Ở trên mặt phẳng đó, chúng không há» biết gì vá» sá»± hiện hữu của không gian ba chiá»u. Vì vậy, má»i chuyển Ä‘á»™ng của chúng sẽ bị giá»›i hạn trên mặt phẳng ấy và không thể tiến vào chiá»u không gian thứ ba nhÆ° chúng ta. Giả sá»­ có má»™t quả cầu lá»t vào thế giá»›i đó, các sinh vật ở không gian hai chiá»u má»›i đầu sẽ nhìn thấy má»™t Ä‘iểm sáng, rồi đến các hình tròn to dần lên, đến mức cá»±c đại, rồi các hình tròn nhá» dần, thu lại thành má»™t Ä‘iểm, rồi biến mất. Kết quả là chúng chỉ nhìn thấy những Ä‘Æ°á»ng tròn mà không hiểu toàn bá»™ câu chuyện vá» quả cầu nhÆ° thế nào cả.

NhÆ°ng, những Ä‘iá»u thần bí đôi khi cÅ©ng đến vá»›i các sinh vật ở không gian hai chiá»u. Ví dụ, thá»i gian cần thiết để chúng vượt qua khoảng cách từ A đến B trên mặt phẳng (không gian hai chiá»u) khoảng chục năm. NhÆ°ng vì má»™t biến cố nào đó, mặt phẳng kia bị cong lại trong không gian ba chiá»u, khiến Ä‘iểm A và Ä‘iểm B gần nhau hÆ¡n, thậm chí trùng lên nhau. Khi đó Ä‘iá»u kì diệu đã đến vá»›i chúng: Thá»i gian hàng chục năm để Ä‘i từ A đến B đạt được chỉ trong giây lát.

Trở lại vấn Ä‘á» trên, các nhà khoa há»c giải thích: Không gian ba chiá»u nằm trong cái nôi của không gian bốn chiá»u (nhÆ° không gian hai chiá»u nằm trong không gian ba chiá»u). Những ai có khả năng xâm nhập vào chiá»u không gian thứ tÆ°, thì đối vá»›i há» khoảng cách hàng vạn km, thậm chí hàng vạn năm ánh sáng không còn ý nghÄ©a gì. Há» vượt qua trong phút chốc bằng cách Ä‘i qua “ khe hở†của chiá»u thứ tÆ° này. "Khe hở" đó là biên giá»›i ngăn cách hai thế giá»›i: Thế giá»›i của không gian ba chiá»u và thế giá»›i của không gian bốn chiá»u. Äó chính là cÆ¡ há»™i để những sinh vật cấp thấp xâm nhập vào chiá»u thứ tÆ°, nhÆ° những ngÆ°á»i trên trái đất đã gặp ngÆ°á»i hành tinh khác.

Äể chứng minh sá»± tồn tại của chiá»u không gian thứ tÆ°, các nhà khoa há»c Mỹ dá»± định chế tạo má»™t máy Ä‘o siêu nhá», nhằm chỉ ra các hiệu ứng khác lạ, dẫn tá»›i kết luận vá» sá»± hiện hữu của các chiá»u không gian khác. Nguyên lí của thí nghiệm này nhÆ° sau: Theo thuyết string (Thuyết hình sợi), ở các khoảng không gian cá»±c hẹp (cấp Ä‘á»™ nano mét (nm); 1nm = 10-7cm), không gian sẽ bị cuá»™n lại trong các chiá»u khác (chiá»u thứ tÆ°, thứ năm...). Äiá»u này sẽ làm thay đổi lá»±c hấp dẫn giữa các vật thể trong không gian đó. Vì thế, nếu xây dá»±ng được má»™t thí nghiệm để chỉ ra sá»± thay đổi này của lá»±c hấp dẫn, thì ngÆ°á»i ta có thể kết luận rằng có chiá»u không gian thứ tÆ°.

Các nhà khoa há»c dá»± định sẽ Ä‘o lá»±c hấp dẫn giữa hai lá kim loại siêu má»ng, đặt cách nhau má»™t khoảng cỡ nano mét. Äể Ä‘o được chính xác lá»±c hấp dẫn này, ngÆ°á»i ta cần loại trừ má»™t đại lượng gá»i là hiệu ứng Casimir.

Theo cÆ¡ há»c lượng tá»­, hiệu ứng này được sinh ra bởi các photon ảo, thÆ°á»ng bất ngá» xuất hiện trong chân không rồi lại tá»± Ä‘á»™ng biến mất. Bình thÆ°á»ng, trong không gian tồn tại các photon vá»›i các bÆ°á»›c sóng khác nhau và rất Ä‘a dạng. Tuy nhiên, giữa hai tấm kim loại cá»±c hẹp thì Ä‘iá»u đó không thể có. Ở đây chỉ có các photon có bÆ°á»›c sóng nhá» hÆ¡n hoặc bằng khoảng cách giữa 2 lá kim loại. Hệ quả là giữa hai tấm kim loại sẽ có ít photon hÆ¡n bên ngoài. Sá»± chênh lệch vá» số photon trong và ngoài hai lá kim loại sẽ tạo ra má»™t áp suất nhá», ép chúng lại vá»›i nhau. Lá»±c đó được gá»i là hiệu ứng Casimir.

Äể loại trừ hiệu ứng trên, các nhà khoa há»c sẽ phải làm thí nghiệm vá»›i các lá kim loại giống hệt nhau, nhÆ°ng vá»›i các đồng vị khác nhau. Ở giữa chúng hiệu ứng Casimir sẽ giống nhau, nhÆ°ng lá»±c hấp dẫn lại khác nhau (lá kim loại có đồng vị nặng hÆ¡n sẽ tạo ra lá»±c hấp dẫn lá»›n hÆ¡n). So sánh hai lá»±c hấp dẫn này ngÆ°á»i ta loại bỠđược hiệu ứng Casimir ra khá»i phép Ä‘o.

Các nhà khoa há»c hi vá»ng trong tÆ°Æ¡ng lai gần, các thí nghiệm này sẽ được thá»±c hiện. Nếu thí nghiệm thành công, thì đây là má»™t sá»± kiện chấn Ä‘á»™ng vì nó sẽ khẳng định sá»± tồn tại của chiá»u không gian thứ tÆ°, Ä‘iá»u mà theo Stephen Hawking là không thể tưởng tượng được vá»›i bá»™ não con ngÆ°á»i bình thÆ°á»ng.

VÅ© trụ trong hệ toạ Ä‘á»™ 11 chiá»u của Stephen Hawking

Nhà vật lí ngÆ°á»i Anh Stephen Hawking má»›i phát triển ra má»™t mô hình vÅ© trụ từ những công thức toán há»c tỉ mỉ. Những phát kiến má»›i này của Hawking dÆ°á»ng nhÆ° làm đảo lá»™n quan Ä‘iểm khoa há»c truyá»n thống và được trình bày bằng thuyết M - M đồng nghÄ©a vá»›i magical (thần diệu), mystical (thần bí), mother (mẹ, gốc) - Thuyết này được coi là tổng hợp của thuyết lượng tá»­ và thuyết tÆ°Æ¡ng đối. Trong khi thuyết tÆ°Æ¡ng đối giải thích thế giá»›i ở dạng vÄ© mô, có liên hệ vá»›i lá»±c hấp dẫn, thì trong mô hình của thuyết lượng tá»­ (miêu tả thế giá»›i vi mô), không có tÆ°Æ¡ng tác này. Vì thế, thuyết M của Hawking được gá»i là "thuyết lượng tá»­ hấp dẫn". Theo Hawking thuyết này cung cấp và lí giải chính xác vá» bản chất của vÅ© trụ.

Khi phát triển thuyết M, Hawking tin rằng đã đạt được những thành tá»±u có tính bÆ°á»›c ngoặt, dá»±a trên ná»n tảng của má»™t lí thuyết rất nổi tiếng trong những năm gần đây: Thuyết String. Thuyết này cho rằng, những thành tố nhá» nhất tạo nên vÅ© trụ là những dạng thức hình sợi (string), chứ không phải dạng hạt. NhÆ°ng ở xung quanh các sợi này, theo Hawking có hiện hữu má»™t trÆ°á»ng hấp dẫn và ngÆ°á»i ta có thể xác định được Ä‘á»™ lá»›n của trÆ°á»ng hấp dẫn ấy (thí nghiệm mà các nhà khoa há»c Mỹ dá»± định tiến hành nhÆ° đã trình bày ở trên)

Dá»±a trên "thuyết lượng tá»­ hấp dẫn" của mình, Hawking đã tính ra vÅ© trụ của chúng ta được hình thành từ 11 chiá»u. NhÆ°ng chỉ có ba chiá»u không gian và má»™t chiá»u thá»i gian đã mở, còn bảy chiá»u kia bị cuá»™n lại từ sau vụ nổ lá»›n.

Nhận xét vá» thuyết má»›i của Hawking, tạp chí khoa há»c P. M của Äức đã viết:" Khi bạn Ä‘á»c những dòng này, thì cùng lúc, hàng trăm con ngÆ°á»i trong bạn Ä‘ang Ä‘á»c nó - những kẻ đồng hành vá»›i bạn - tất cả Ä‘á»u Ä‘ang nhún vai nhÆ° bạn, Ä‘á»u lắc đầu, nghi hoặc..."

Lí thuyết trên của Hawking Ä‘ang gây ra nhiá»u tranh cãi lá»›n, vì nhà vật lí này cho rằng, có thể giải thích được hiện tượng "linh cảm" má»™t cách khoa há»c bằng thuyết M: Trong mô hình vÅ© trụ này, cùng lúc tồn tại vô số những con ngÆ°á»i khác nhau trong má»™t con ngÆ°á»i. Và cùng lúc, tất cả thông tin vá» vÅ© trụ ở má»i thá»i đại Ä‘á»u hiện hữu. Vì thế, hiện tượng "linh cảm" có thể giải thích bằng việc má»™t con ngÆ°á»i nào đó trong bạn đã trải nghiệm Ä‘iá»u mà bạn sẽ trải qua, và mách bảo cho bạn biết trÆ°á»›c Ä‘iá»u đó.

TS. Trần Minh Sang ( This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it )

Xem thêm: không gian ba chiá»u, không gian ba chiá»u

Nguồn: http://www.khoahoc.com.vn/bandoc/ban-doc/31859_Kham-pha-nhung-bi-an-cua-the-gioi-khong-gian-da-chieu.aspx

 


Dịch vụ cung cấp thông tin của Sở KH và CN TP.HCM

 Trá»±c tuyến 

We have 1329 guests online

 Vụ KHCN 

March 2024
M T W T F S S
26 27 28 29 1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31