Bản Tuyên ngôn Äá»™c láºp do Chủ tịch Hồ Chà Minh Ä‘á»c ngà y 2.9.1945 tại quảng trÆ°á»ng Ba Äình (HN), là sá»± kết tinh những phẩm giá cao quý nhất của dân tá»™c VN trong lịch sá»Â hà ng nghìn năm dá»±ng nÆ°á»›c và giữ nÆ°á»›c, trở thà nh má»™t áng văn láºp quốc vÄ© đại, mở ra ká»· nguyên má»›i - ká»· nguyên Ä‘á»™c láºp dân tá»™c và chủ nghÄ©a xã há»™i của nÆ°á»›c ta.
Â
|
Toà n cảnh quảng trÆ°á»ng Ba Äình (Hà Ná»™i) ngà y 2.9.1945. |
Mở đầu bản Tuyên ngôn Äá»™c láºp, Chủ tịch Hồ Chà Minh đã trÃch dẫn lá»i bất hủ trong Tuyên ngôn Äá»™c láºp năm 1776 của nÆ°á»›c Mỹ: "Tất cả má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u sinh ra có quyá»n bình đẳng. Tạo hoá cho há» những quyá»n không ai có thể xâm phạm được; trong những quyá»n ấy, có quyá»n được sống, quyá»n tá»± do và quyá»n mÆ°u cầu hạnh phúc".
NgÆ°á»i còn trÃch dẫn Tuyên ngôn Nhân quyá»n và Dân quyá»n năm 1791 của nÆ°á»›c Pháp: "NgÆ°á»i ta sinh ra tá»± do và bình đẳng vá» quyá»n lợi, và phải luôn luôn được tá»± do và bình đẳng vá» quyá»n lợi". Việc trân trá»ng viện dẫn những tinh hoa trong hai cuá»™c cách mạng tiêu biểu của nÆ°á»›c Pháp và nÆ°á»›c Mỹ thể hiện tÃnh nhân văn cao cả và cá» chỉ ngoại giao rất tinh tế, sắc bén của chủ nhân má»™t quốc gia vừa già nh được Ä‘á»™c láºp; đồng thá»i thể hiện tÃnh chủ Ä‘á»™ng cách mạng, tầm nhìn chiến lược của lãnh tụ Hồ Chà Minh trong bối cảnh các loại kẻ thù Ä‘ang lăm le tìm cách quay trở lại Ä‘á»™c chiếm Äông DÆ°Æ¡ng, xâm lược Việt Nam má»™t lần nữa.
Bằng những láºp luáºn sắc bén và đanh thép dá»±a trên cÆ¡ sở pháp lý quốc tế, bản Tuyên ngôn Äá»™c láºp đã đặt cả chủ nghÄ©a thá»±c dân cÅ© và má»›i và o tÆ° thế của những kẻ can thiệp và xâm lược, nếu chúng mượn cá»› danh nghÄ©a quân Äồng minh để hòng thôn tÃnh đất nÆ°á»›c ta. Vì váºy, Tuyên ngôn Äá»™c láºp năm 1945 thá»±c sá»± là văn kiện mẫu má»±c vá» nghệ thuáºt phân hoá, cô láºp kẻ thù để nhằm loại bá» từng kẻ thù nguy hiểm trá»±c tiếp và trÆ°á»›c mắt của cách mạng.
Bản Tuyên ngôn Äá»™c láºp ngà y 2.9.1945 còn là sá»± kết tinh truyá»n thống đại nghÄ©a, tinh thần hoà hiếu của dân tá»™c Việt Nam. Sá»± tháºt được Tuyên ngôn Äá»™c láºp nêu rõ trong hÆ¡n 80 năm thá»±c dân Pháp đô há»™ nÆ°á»›c ta, chúng đã "bóc lá»™t dân ta đến táºn xÆ°Æ¡ng tuá»·"; rồi chúng lại "bán" nÆ°á»›c ta cho phátxÃt Nháºt, là m cho nhân dân ta rÆ¡i và o thảm cảnh "má»™t cổ hai tròng".
Thế nhÆ°ng, khi thá»±c dân Pháp thất thế và rút chạy, toà n dân Việt Nam vẫn nén căm thù, nêu cao truyá»n thống đại nghÄ©a vá»›i lòng Ä‘á»™ lượng, khoan dung, cứu giúp cho nhiá»u ngÆ°á»i Pháp và tà i sản của há» thoát khá»i nanh vuốt của phátxÃt Nháºt. Äối vá»›i nÆ°á»›c Mỹ, Chủ tịch Hồ Chà Minh và Äảng ta đã là m hết sức mình để xây đắp ná»n móng quan hệ hữu nghị giữa hai quốc gia, dân tá»™c.
Má»™t chi tiết lịch sá» rất lý thú khi Chủ tịch Hồ Chà Minh đã cho đại diện của quân Ä‘á»™i Mỹ ở Hà Ná»™i là thiếu tá L.A Pátti được xem trÆ°á»›c bản Tuyên ngôn Äá»™c láºp mà NgÆ°á»i sẽ Ä‘á»c tại cuá»™c mÃttinh lá»›n ở Hà Ná»™i, khiến cho viên tình báo nà y hết sức ngạc nhiên và khâm phục.
Rõ rà ng, ngay khi đất nÆ°á»›c ta vừa già nh được Ä‘á»™c láºp, Chủ tịch Hồ Chà Minh và Äảng ta rất mong muốn xây dá»±ng mối quan hệ thân thiện giữa Việt Nam vá»›i các nÆ°á»›c trên thế giá»›i, trong đó có các nÆ°á»›c Mỹ và nÆ°á»›c Pháp. Song rất tiếc cÆ¡ há»™i lịch sá» mở ra lúc đó đã bị chÃnh phủ Ä‘Æ°Æ¡ng thá»i ở nÆ°á»›c Mỹ và nÆ°á»›c Pháp bá» qua, đúng và o thá»i Ä‘iểm nhân dân Việt Nam Ä‘ang sát cánh cùng phe Äồng minh để loại trừ chủ nghÄ©a phátxÃt tà n bạo trên thế giá»›i.
NhÆ° váºy, tiếp theo "Hịch tÆ°á»›ng sÄ©" của Trần HÆ°ng Äạo, "Bình Ngô đại cáo" của Nguyá»…n Trãi, thì bản Tuyên ngôn Äá»™c láºp năm 1945 đã trở thà nh má»™t áng hùng văn bất hủ của dân tá»™c Việt Nam trong thế ká»· XX. Giá trị của bản Tuyên ngôn Äá»™c láºp năm 1945 luôn trÆ°á»ng tồn cùng vá»›i sá»± phát triển Ä‘i lên của dân tá»™c trên con Ä‘Æ°á»ng công nghiệp hoá, hiện đại hoá, vì mục tiêu "Dân già u, nÆ°á»›c mạnh, xã há»™i công bằng, dân chủ, văn minh".
Thạc sÄ© Nguyá»…n Äức Thắng
(Viện Khoa há»c xã há»™i nhân văn quân sá»± - Bá»™ Quốc phòng)
http://www.anninhthudo.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=7888&ChannelID=35
|