TRẦN THUẬT NGỮ VÀ TÔI

Ngẫu nhiên mà anh và tôi cùng có nhiều điểm chung, dù anh quá tôi hơn nửa con giáp.

Chúng tôi cùng sinh ra và lớn lên ở một làng quê bên dòng sông Vệ, cái dòng sông “như chuyện cổ”, “như tiếng hát” ru, mà cũng “như con ngựa chứng” thơ anh. Cổ tích dành cho chúng tôi là những đêm “trăng bốn mùa đẹp như mắt trẻ thơ” trong sân đình Long Phụng. Âm nhạc với chúng tôi là tiếng chim, tiếng sóng, tiếng chuông chùa. Chân đất, đường làng, cứ thế, chúng tôi như những chú bò con nhẩn nha vô sự…

Vậy mà, nào bão nào mưa… “Những cơn mưa tàn bạo”! Chúng tôi tan tác. Giữa loạn lạc, bắt đầu buồn bã nhớ thương.

Buổi sáng hôm ấy, anh đạp xe ra tận bến tàu Phú Thọ tiễn mẹ con tôi. Cũng từ ấy, anh hoá thành quê mẹ.

*

Không ngờ, chúng tôi đều mê đắm văn chương! Gặp lại nhau trên thi đàn miền Nam , dĩ nhiên mừng khôn xiết! Giờ đây, tôi vẫn thuộc nằm lòng hai bài thơ của anh, một bài in trên tờ Khởi Hành, bài Phượng, một bài in trên tờ Văn, bài Gửi chiếc lá cây xanh. Phải thừa nhận, những người chọn thơ anh lúc bấy giờ tinh quá, cả hai bài thơ chữ nghĩa đều rất sang rất đẹp, phản ánh đúng phong cách thơ anh:

Có phải năm nào xưa không em

Mùa xuân hoa nở đỏ bên thềm

Em như con bướm vàng bay mỏi

Đậu xuống lòng anh run nắng im…

(Gửi chiếc lá cây xanh)

Trên đồi hoa nở vài bông

Tôi ngồi bên phượng ôi hồng thịt da

Lặng im dưới bóng trăng tà

Tôi nằm bên phượng ôi da thịt hồng…

(Phượng)

*

Giống như nhiều người thuộc thế hệ anh, “cuộc tình duyên (văn nghệ của anh) cũng mang nhiều cay đắng”. Chiến tranh kết thúc, dân tộc - trong đó có gia đình chúng tôi – đoàn tụ, nhưng những mối quan hệ cũ không còn, mạch thơ đứt đoạn. Phải có thời gian để hàn để nối. Thêm nỗi chuyện đời. Mãi rồi mới lại được đọc thơ anh, ngổn ngang tâm sự, buồn và khóc:

Có đêm nào như đêm hôm qua

Hai ta say khướt dưới trăng tà

Thằng nằm chỏng gọng bên sườn núi

Thằng ngồi im lặng nhớ quê xa.

Giang hồ ai tiếc thân lưu lạc

Sao mắt nhà ngươi lệ bỗng nhòa

Có phải bao đêm hồn đất khách

Còn đau câu chuyện dưới trời xa.

(…)

Anh, em, cha, mẹ, hề! đâu biết

Vợ con mong đợi, hề! có hay

Quê người ai lặng nhìn mây trắng

Và gửi lòng theo nắng cuối ngày.

(Tây Nguyên hành)

Mỗi người một phận. Sau những chuyến hành Tây Nguyên và hành phương Nam , Trần Thuật Ngữ đã trở lại quê nhà. “Nơi thường trú suốt những mùa mưa bão Nơi hoà bình mắt mẹ vẫn cô đơn” (Mùa xuân đến tự bao giờ). Long Phụng, Cô Thôn, núi Ấn, sông Trà, sông Vệ… lại in dấu chân anh. Tôi về thăm, sẽ lại có anh đón tiễn. Chỉ khác, sẽ không phải là cái bến tàu Phú Thọ năm xưa…

Sài Gòn, hạ tuần tháng 9 năm 2009

HOÀNG TRẦN